آیا حق اولاد مشمول مالیات و بیمه میشود؟ در قسمت حقوق و مزایای فیش حقوقی، عناوین مختلفی وجود دارد و پرداختیهای متنوعی به افراد شاغل تعلق میگیرد، یکی از این عناوین مختص افراد شاغل چه در بخش دولتی و خصوصی است که تحت پوشش تامین اجتماعی بوده و دارای فرزند هستند؛ این حق با عنوان حق اولاد شناخته میشود.
حسابداران با توجه به کارکرد و عملکرد پرسنل و همچنین طبق برنامه حسابداری که بین کارگران و کارفرما تصویب شده است، به محاسبه حقوق و دستمزد میپردازند. در مقاله پیش رو قصد داریم یکی از اجزای حقوق و دستمزد را شرح دهیم تا در زمان محاسبه آن، دچار مشکل و اشتباه نشوید.
مدیران کسب و کارها
مدیران مالی شرکت ها
حسابداران و کمک حسابداران
دانشجویان و فارغ التحصیلانی که میخواهند حسابدار حقوق و دستمزد شوند
در این مقاله به مباحث زیر می پردازیم:
حق اولاد چیست؟
تمامی کارمندان و کارگرانی که دارای فرزند هستند، علاوه بر حقوق ثابت و کمک هزینهها، معمولاً مبلغ مشخصی در پایان هر ماه دریافت میکنند که حق اولاد (Child allowance) نام دارد.
بخشنامه حقاولاد طبق ماده ۸۹ قانون تامین اجتماعی تصویب و اطلاق شده و بر اساس آن، همه کارفرماها موظفند که علاوه بر انجام وظایفی مثل ارسال لیست بیمه نیروها به سازمان تامین اجتماعی و موارد مشابه، حق اولاد کارگران دارای فرزند را نیز پرداخت نمایند.
توجه کنید که هر آنچه در مواد ٨٦ و ٨٧ قانون تأمین اجتماعی به عنوان حق عائله مندی ذکر شده، در واقع در مورد حق اولاد و پرداخت آن برای فرزندان است و شامل همسر نمیشود.
حقاولاد به چه کسانی تعلق می گیرد؟
در آموزش حقوق و دستمزد، مزایا و کسورات حقوق را برایتان کامل شرح دادهایم. برای دانستن این که حقاولاد به چه کسانی تعلق میگیرد، باید با شرایط دریافت آن آشنا شویم. شرایط دریافت آن به شرح موارد زیر میباشد:
-
- سن فرزندان باید زیر 18 سال بوده و فرزندان بیش از 18 سال حتماً در حال تحصیل باشند.
- علاوه بر تحصیل، اگر فرزند یا فرزندان کارکنان با وجود سن بیشتر از ۱۸ سال و عدم تحصیل، دارای بیماریهای خاص بوده و طبق کمیسیونهای پزشکی بر اثر بیماری قادر به کارکردن نباشند، حق اولاد برای آنها نیز پرداخت خواهد شد.
- کارگر باید حداقل 720 روز سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشد.
- کارگر تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی باشد.
تمامی شرایط بالا ضروری بوده و مبلغ حق اولاد تنها به افرادی تعلق میگیرد که همه این شرایط را داشته باشند.
نکته:
یکی از مهمترین قوانین مربوط به پرداخت حق اولاد، تعداد فرزندان است. تا سال ۹۴ حق اولاد فقط برای ۲ فرزند پرداخت میشد، این قانون در سال ۹۴ و با توجه به تغییرات در سیاستهای افزایش جمعیت، اصلاح شد. در حال حاضر حق اولاد به همه فرزندان کارگران تعلق میگیرد و محدودیتی در تعداد آنها وجود ندارد، تا وقتی که شرایط دریافت فرزندان کارگران فراهم باشد، کارفرما موظف به پرداخت حق اولاد به ازای هر فرزند میباشد.
تفاوت حق عائله مندی و حقاولاد
در شرح اجزا و عناصر حقوق و دستمزد به مفاهیم متعددی مانند حق عائله مندی، نوبت کاری و موارد دیگر اشاره کردیم و به دلیل مفهوم تقریباً یکسان حق عائلهمندی و حق اولاد، برخی این دو مورد را یکسان در نظر گرفته و معتقدند که یکی هستند.
در صورتی که شرایط پرداختی برای هر کدام از این کمک هزینهها تفاوت دارد و همچنین حق عائلهمندی برای افراد بازنشسته و از کار افتاده تعیین شده است.
در برخی منابع برای پرداخت کمک هزینه عائلهمندی، شرایط مشخصی ذکر شده است و همین موضوع میتواند نشاندهنده تفاوت اصلی میان این دو باشد. حق عائلهمندی به افرادی پرداخت میشود که دارای شرایط زیر باشند:
-
- مردانی که دارای همسر دائم و در قید حیات هستند و به دلیل بیماری، تصادف و سایر موارد مشابه، قادر به کار نیستند و بر طبق نظر پزشکان معتمد، ازکارافتاده محسوب شوند.
- تمامی بازنشستگان بیمه تامین اجتماعی
زنان بازنشسته و ازکارافتاده نیز میتوانند حق عائله مندی دریافت کنند؛ مگر این که شرایطی که در تصویر زیر بیان شده را دارا باشند.
تفاوت کمک هزینه عائله مندی و اولاد کارمندان خصوصی و دولتی
در برخی موارد شاهد تفاوت کمک هزینه عائلهمندی و حق اولاد کارمندان خصوصی و دولتی هستیم، برای محاسبه حقاولاد بخش خصوصی، باید حداقل دستمزد روزانه آن سال را در 3 ضرب و سپس حاصل را در تعداد فرزندان ضرب کنیم، برای مثال حقاولاد یک فرزند به صورت زیر محاسبه میشود:
حق اولاد برای یک فرزند = 3 × حداقل دستمزد روزانه × 1
به عبارتی عائله مندی در بخش خصوصی همان حقاولاد است؛ ولی برای افرادی که در بخش دولتی مشغول کار هستند و از نظام هماهنگ پرداخت حقوق پیروی میکنند، حق عائله مندی از حقاولاد جدا است و حقاولاد تا سه فرزند پرداخت میگردد.
حق اولاد برای یک فرزند در بخش دولتی = 14% × ضریب سالانه × حداقل حقوق مبنا
عائله مندی در بخش دولتی = 70% × ضریب سالانه × حداقل حقوق مبنا
نه تنها محاسبه حقاولاد و کمک هزینه عائله مندی، در بخش خصوصی و دولتی متفاوت است، بلکه عیدی کارگران و کارمندان نیز به شکل متفاوتی محاسبه میشود.
حقاولاد در قانون کار سال 1403
مبلغ حقاولاد در قانون کار سال 1403 که هر ماه جداگانه به افراد تعلق میگیرد، به شرح گزینههای زیر میباشد:
-
- کمک هزینه یک فرزند (معادل سه روز حداقل مزد سال 1403) برابر است با: 7,166,000
- کمک هزینه دو فرزند (معادل 6 روز حداقل مزد سال 1403) برابر است با: 14,332,000
- کمک هزینه سه فرزند (معادل 9 روز حداقل مزد سال 1403) برابر است با: 21,498,000
میزان افزایش حقاولاد و عائله مندی در سال 1403
طبق گفتههای رئیس سازمان اداری و استخدامی کشور، حق عائلهمندی کارمندان در سال 1403 با میزان ۵۰ درصد افزایش به حدود ۹۰۰ هزار تومان و حق اولاد با صد درصد افزایش به ۴۰۰ هزار تومان میرسد.
جدول حقاولاد بازنشستگان تامین اجتماعی
در این بخش از مطلب برای دانستن این موضوع که حقاولاد بازنشستگان چقدر است، به ارائه جدول حقاولاد بازنشستگان تامین اجتماعی پرداختهایم که به شرح جدول زیر میباشد:
ردیف | شرح | روزانه
(ریال) |
ماهانه
(ریال) |
1 | حداقل دستمزد با مبنای 30 روز | 2,388,728 | 71,661,840 |
2
|
کمک هزینه اقلام مصرفی (حق بن) | 466,666 | 14,000,000 |
3 | حق مسکن | 300,000 | 9,000,000 |
4
|
حق اولاد (برای هر فرزند) | 238,866 | 7,166,000 |
5 |
پایه سنوات (به شرط داشتن یک سال سابقه کار) | 70,000 | 2,100,000 |
6 | مجموعه دریافتی بدون فرزند و سابقه کار | 3,155,394 | 94,661,840 |
حق اولاد 1403 کارگران
زمانی که حسابدار حقوق و دستمزد را محاسبه میکند، باید به مزایا و کسورات دستمزد دقت کافی داشته باشد، به فرض مثال محاسبه اضافه کاری باید با میزان اضافه کاری پرسنل باشد و اما حقاولاد و یا حق عائله مندی که به کارگر تعلق میگیرد، میزان ثابتی میباشد. در جدول زیر حق اولاد 1403 کارگران شرح داده شده است:
نحوه محاسبه حقاولاد
مبلغ حق اولاد برای هر فرزند معادل حداقل دستمزد ۳ روز کاری کارگر است و به همین خاطر این مبلغ سالانه و با توجه به حداقل دستمزد روزانه کارگران تغییر میکند.
به طور کلی برای محاسبه اولاد باید در نرم افزار حقوق و دستمزد حداقل حقوق و دستمزد روزانه یک کارگر را در عدد سه ضرب و سپس حاصل را در تعداد فرزندان ضرب کرد.
روش محاسبه کمک هزینه عائله مندی
روش محاسبه کمک هزینه عائله مندی در بخش دولتی طبق فرمول زیر انجام میشود:
عائله مندی در بخش دولتی = حداقل حقوق مبنا × ضریب سالانه × 70%
محاسبه حقاولاد در نرم افزار حسابداری فرداد
بعد از آشنایی با حق اولاد و شرایط دریافت آن بهتر است، برای دقت بیشتر در محاسبه مبلغ حقاولاد از نرم افزارهای حسابداری استفاده نمود، در گذشته حسابداران به صورت دستی حقوق و دستمزد و مواردی مثل حق عائله مندی و اولاد را در برنامه اکسل محاسبه میکردند، امروزه استفاده از نرم افزارهای مالی و حسابداری مثل فرداد کار را خیلی سادهتر میکند.
محاسبه حق اولاد در این نرم افزار به صورت سیستماتیک انجام میشود، با خرید نرم افزار حسابداری فرداد همچنین میتوانید سایر حقوق و مزایای ثابت را در فیش حقوقی کارکنان محاسبه کنید.
پرسش و پاسخ های مهم درباره حقاولاد
امروزه مزایا و کسورات حقوق و دستمزد مهمترین مباحثی هستند که کارگران و کارمندان در مورد آنها پرسش و جو میکنند، در ادامه برای آشنایی و درک کامل سند حقوق و دستمزد سوالاتی را پاسخ خواهیم داد.
آیا حقاولاد فقط به مردان تعلق میگیرد؟
حق اولاد صرف نظر از جنسیت کارکنان، به فرزندان آنها تعلق میگیرد، پس فقط به مردان تعلق نمیگیرد. همچنین اگر زن و مرد هر دو در یک مجموعه مشغول به کار باشند، هر کدام از آنها به تنهایی باید این حق را دریافت کنند و در این حالت، کارفرما نمیتواند به دلیل پرداخت این کمک هزینه به یکی از آنها، از پرداخت آن به نفر دوم اجتناب کند.
حق اولاد دختر تا چند سالگی تعلق میگیرد؟
در رابطه با این که حقاولاد دختر تا چند سالگی تعلق میگیرد؛ باید گفت که دختران تا زمانی که ازدواج کنند از این حق بهره میبرند، در صورتی که فرزندان دختر بعدها طلاق بگیرند و ثابت شود که نان آورشان والدینشان هستند، مشمول حقاولاد میشوند.
حقاولاد به فرزند سرباز چگونه است؟
حقاولاد به فرزند سرباز تا زمان سرباز شدن تعلق میگیرد و اگر دانشجو باشند، حداکثر تا ۲۳ سالگی مشمول حقاولاد میشوند و بعد از ۲۳ سالگی به شرط ارائه گواهی اشتغال به تحصیل در دانشگاه از این حق بهرهمند هستند.
حقاولاد بازنشستگان چقدر است؟
یکی از متداولترین سوالات این است که حقاولاد بازنشستگان چقدر است، حقاولاد سال 1402 تحت تکفل بازنشستگان نیز حدود 300 درصد افزایش یافته و به ازای هر اولاد از 105 هزار تومان به 422 هزار تومان افزایش یافته است.
حقاولاد دختر ازدواج کرده چگونه است؟
در خصوص حقاولاد دختر ازدواج کرده باید گفت که این حق به فرزندان دختر تا زمان ازدواج پرداخت میشود، اگر پس از ازدواج طلاق گرفته و دوباره تحت تکفل پدر باشند، از تاریخ طلاق دوباره به آن فرزند حقاولاد تعلق خواهد گرفت.
حقاولاد مشمول بیمه است؟
در پاسخ به این که آیا حق اولاد مشمول بیمه است؟ باید گفت که خیر مبلغ حق اولاد معاف از بیمه است یعنی شامل بیمه نمیشود و طبق تصویر زیر تنها مشمول مالیات میباشد.
معایب انتقادهای وارد بر قانون حقاولاد
یکی از مهمترین معایب و انتقادهای وارده بر بخشنامه حق اولاد، این است که کارگر حتماً بایستی 720 روز سابقه کار تحت پوشش بیمه را داشته باشد، یعنی تقریباً کارگران باید دو سال صبر کنند تا بتوانند از کارفرما مبلغ حقاولاد را دریافت نمایند.
دربرخی موارد نیز متاسفانه افراد به دلیل ترس از اخراج یا تعدیل نیرو، حتی در صورتی که این حق را دریافت نمیکنند، برای شکایت از کارفرما اقدامی نمیکنند.
عدم پرداخت حقاولاد توسط کارفرما را چگونه باید پیگیری کرد؟
همانطور که پیشتر گفتیم، طبق قانون کار و بخشنامه حقاولاد، مبلغ حقاولاد و حق عائلهمندی یکی از مزایای حقوق و دستمزد برای کارگران میباشند که پرداخت آنها بر عهده کارفرماست و در زمان پرداخت حقوق باید برای کارکنان واریز شود.
طبق ماده 87 قانون تامین اجتماعی در صورتی که کارفرما با کم و کاستی و خلاف مقررات مبلغ را محاسبه کند و یا عدم پرداخت حقاولاد صورت بگیرد؛ کارکنان میتوانند به شورای مراجع حل اختلاف اداره کار رجوع کرده و مشکل را از این طریق یا ثبت شکایت پیگیری و حل کنند.
نتیجه گیری
تمامی کارمندان و کارگرانی که دارای فرزند هستند، علاوه بر حقوق ثابت و کمک هزینهها، معمولاً مبلغ مشخصی در پایان هر ماه دریافت میکنند که حق اولاد نام دارد. بخشنامه حق اولاد طبق ماده 89 قانون تامین اجتماعی تصویب و اطلاق شده و بر اساس آن، همه کارفرماها موظفند که آن را پرداخت کنند.
در مقالهای که خواندید تلاش کردیم تا شما را با یکی از مزایای حقوق و دستمزد آشنا کنیم و نحوه محاسبه آن در نرم افزار حسابداری ابری را نیز شرح دهیم تا حسابداران بتوانند در پایان هر ماه، حقوق و دستمزد کارگران و کارمندان را بدون بروز هیچ مشکلی محاسبه نمایند. اگر سوال و پیشنهادی دارید حتما در قسمت دیدگاه برایمان بنویسید.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.
خواستم ببینم هیچ تبصره ای درمورد حق اولاد نیست
سگ توقبرپدراین دولت از یک طرف تبلیغ فرزندآوری میکنه ازیک طرف دیگه به حق اولاد ارزش افزوده واردکرده
من سرپرست خانوادهام ازهمسرم جداشدم درواقع حق اولاد به من باید واریزبشه دخترم دانشجو بیکاره ازدواج نکرده مراجعه کردم اداره میگه باید بیمه نباشیه جدیدا بیمه دانشجوی شده میگه بایداون بیمه کنسل شه اخه این چه ربطی داره این قانون لطفا تجید نطربشه تا حق بچه ها ازبین نره تشکر امیدوارم به فرهنگیا بارنشسته وخانواده هاشون توجه بشه ۴۰۰تومن پول آتوبوس دخترم که میشه ترتیب بشه تعلق بگیره
قانون جدید برای کارگرانی که سابقه ندارن چجوریه
سلام وقت بخیر.
طبق لایحه اصلاح دریافت حق اولاد ماده 86 تامین اجتماعی یکی از شروط دریافت حق اولاد 720 روز بیمه بود که حذف و به حداقل 30 روز سابقه بیمه کاهش پیدا کرده