میزان ساعت کار در ماه و فرمول محاسبه کارکرد ماهانه کارگران

میزان ساعات کار در ماه باید چقدر باشد؟ به تعداد ساعت­‌هایی گفته می­‌شود که یک فرد در طول یک ماه در محل کار خود مشغول به کار است، این ساعات کار ممکن است به صورت تمام وقت، نیمه وقت یا پاره وقت باشد. طبق قانون کار، ساعات کار روزانه کارگران نباید از ۸ ساعت تجاوز کند و همچنین ساعات کار هفتگی کارگران نباید از ۴۴ ساعت تجاوز کند.

با توجه به نرم افزار حسابداری و ساعت کاری که وزارت کار اعلام کرده است، ساعات کاری در ماه چگونه محاسبه می‌گردد؟ به دلیل اهمیت و سوالات مکرر افراد در مقاله پیش رو قصد داریم در خصوص ساعات کاری کارگران صحبت کنیم و در میان مطالب محاسبه اضافه کاری، نوبت کاری در نرم افزار حسابداری آنلاین و موارد مشابه را نیز توضیح دهیم.

قانون کار چند ساعت است؟

شاید اولین و ساده‌ترین سوالی که برای هر کارگر یا کارفرما پیش می‌آید این است که اصلاً پایه و اساس قانون کار چند ساعت است؟ طبق ماده ۵۱ قانون کار، سقف ساعت کاری موظفی برای کارگران در طول یک هفته، ۴۴ ساعت تعیین شده است. البته این عدد مختص کارهای عادی است و برای مشاغل سخت و زیان‌آور به ۳۶ ساعت در هفته کاهش می‌یابد.

نکته مهم اینجاست که قانون‌گذار روی “هفته” تمرکز کرده است، نه ماه. بنابراین، وقتی صحبت از میزان ساعت کار در ماه می‌شود، ما باید این ۴۴ ساعت هفتگی را مبنا قرار دهیم و بر اساس تقویم آن ماه خاص، ساعات دقیق را استخراج کنیم. پس عدد ثابتی به عنوان ساعت کار ماهانه در قانون ذکر نشده، بلکه همه چیز از همان قانون ۴۴ ساعت در هفته نشات می‌گیرد.

محاسبه ساعت کاری روزانه

حالا که می‌دانیم باید ۴۴ ساعت در هفته کار کنیم، این زمان چطور در روزهای هفته تقسیم می‌شود؟

برای محاسبه ساعت کاری روزانه، ساده‌ترین فرمول تقسیم عدد ۴۴ بر ۶ روز کاری (شنبه تا پنج‌شنبه) است. نتیجه این تقسیم عدد ۷.۳۳ می‌شود که معادل ۷ ساعت و ۲۰ دقیقه در روز است. البته قانون دست کارفرما و کارگر را باز گذاشته است؛ ممکن است در یک کارگاه توافق شود که پنج‌شنبه‌ها تعطیل باشد. در این صورت، آن ۴۴ ساعت باید در ۵ روز اول هفته تقسیم شود؛ یعنی روزی ۸ ساعت و ۴۸ دقیقه.

پس در محاسبات مربوط به میزان ساعت کار در ماه، مهم نیست روزانه چقدر کار می‌کنید، مهم این است که مجموع هفتگی شما از ۴۴ ساعت قانونی تجاوز نکند، مگر اینکه اضافه‌کاری محسوب شود.

ساعت کار در قانون کار چیست؟

ساعات کار در قانون کار ایران، به صورت روزانه، هفتگی و ماهانه تعیین می‌شود که در آموزش حسابداری به میزان و نحوه محاسبه هر یک پرداخته‌ایم و بار دیگر در مقاله میزان ساعت کار در ماه قصد داریم با جزئیات بیشتری آن را توضیح دهیم.

طبق ماده 51 قانون کار ساعات کار روزانه کارگران نباید از ۸ ساعت تجاوز کند، این ساعات کار، معمولاً به صورت 7 ساعت و 20 دقیقه در روز است و ساعات کار هفتگی کارگران نیز نباید از 44 ساعت تجاوز کند؛ این ساعات کار، معمولاً به صورت 8 ساعت در روز و 5 روز در هفته می‌باشد.

ساعات کار ماهانه کارگران، براساس تعداد روزهای کاری آن ماه تعیین می‌شود، به عنوان مثال در یک ماه 30 روزه که 4 روز تعطیل رسمی دارد، ساعات کار موظفی ماهانه کارگران 192 ساعت است و در یک ماه 31 روزه که 5 روز تعطیل رسمی دارد، ساعات کار موظفی ماهانه کارگران 203 ساعت است.

ساعات کار اضافه، به ساعات کاری گفته می­‌شود که یک فرد بیش از ساعت کار موظفی خود در ماه کار می­‌کند، این ساعات کار اضافه معمولاً با اضافه کاری، مزد و مزایای بیشتر همراه است.

ساعات کار شبانه که به آن شب‌کاری گفته می‌شود، بین ساعات 22 شب تا 6 صبح انجام می­‌شود، این ساعات کار شبانه معمولاً با اضافه کاری، مزد و مزایای بیشتر همراه است.

البته در خصوص ساعات کاری، طبق قانون کار استثنائاتی وجود دارد که در تصویر زیر آن‌ها را نام برده‌ایم.

چند استثنا در خصوص ساعت کاری

ناگفته نماند که در خصوص استثنائات ذکر شده، ساعات کار کارگران نباید از حداکثر 48 ساعت در هفته تجاوز کند و همچنین کارگران باید از مزایای اضافه کاری بهره‌­مند شوند.

میزان ساعت کار در ماه

در آموزش حقوق و دستمزد گفتیم که میزان ساعت کار کارگر در ماه، براساس تعداد روزهای کاری آن ماه تعیین می­‌شود، طبق قانون کار ایران، ساعات کار روزانه کارگران نباید از 8 ساعت تجاوز کند و ساعات کار هفتگی کارگران نیز نباید از 44 ساعت تجاوز کند؛ در مواردی که ساعات کار از 8 ساعت در روز یا 44 ساعت در هفته تجاوز کند، جمع ساعات کار در 4 هفته متوالی نباید از 176 ساعت تجاوز کند.

به عنوان مثال، در یک ماه 30 روزه که 4 روز تعطیل رسمی دارد، ساعات کار موظفی ماهانه کارگران 192 ساعت است و در یک ماه 31 روزه که 5 روز تعطیل رسمی دارد، ساعات کار موظفی ماهانه کارگران 203 ساعت است.

میزان ساعت کار در ماه هفته و روزانه کارگران در قانون کار

طبق حقوق وزارت کار و همانطور که در مطالب قبلی بیان کردیم ساعات کاری روزانه 8 ساعت، ساعات کاری هفتگی 44 ساعت می‌باشد و این ساعات کاری مشاغل عادی است، مشاغل سخت و زیان آور ساعات کاری متفاوتی دارند. میزان ساعت کار کارگر در ماه، براساس تعداد روزهای کاری آن ماه تعیین می­‌شود.

طبق قانون کار چند ساعت در ماه باید کار کرد؟

بسیاری از افراد به دنبال یک عدد طلایی و ثابت می‌گردند و می‌پرسند طبق قانون کار چند ساعت در ماه باید کار کرد؟ پاسخ صادقانه این است: بستگی دارد!

تقویم ما شامل ماه‌های ۳۰ روزه، ۳۱ روزه و ۲۹ روزه است. تعداد جمعه‌ها و تعطیلات رسمی هم در هر ماه تغییر می‌کند. برای به دست آوردن دقیق میزان ساعت کار در ماه، باید تعداد روزهای کاری آن ماه (غیر از جمعه‌ها و تعطیلات رسمی) را بشمارید و در عدد ۷.۳۳ (همان ۷ ساعت و ۲۰ دقیقه) ضرب کنید.

بنابراین، ساعت موظفی یک کارگر در فروردین با ساعت موظفی او در اسفند متفاوت است. این نوسان کاملاً طبیعی است و حسابداران در پایان هر ماه با توجه به تقویم، ساعت دقیق موظفی آن ماه را اعلام می‌کنند تا حقوق و اضافه‌کار بر اساس آن محاسبه شود.

تعداد ساعت کاری در ماه

همان‌طور که اشاره کردیم، تعداد ساعت کاری در ماه عدد ثابتی نیست و مثل فنر باز و بسته می‌شود. معمولاً این عدد بین ۱۷۶ ساعت (برای ماه‌هایی با تعطیلات زیاد یا ۴ هفته کامل) تا حدود ۱۹۲ ساعت (برای ماه‌های ۳۱ روزه بدون تعطیلی وسط هفته) در نوسان است.

دانستن دقیق تعداد ساعت کاری در ماه برای محاسبه نرخ هر ساعت اضافه کاری بسیار حیاتی است. چرا که حقوق پایه شما تقسیم بر این عدد نمی‌شود، بلکه معمولاً حقوق پایه بر ۲۲۰ ساعت یا ۱۹۲ ساعت (بسته به عرف کارگاه) تقسیم می‌شود تا نرخ پایه ساعت به دست آید، اما برای اینکه بدانید از چه زمانی به بعد وارد “اضافه کاری” می‌شوید، باید دقیقاً بدانید سقف موظفی آن ماه چقدر بوده است. اگر بیشتر از آن حد کار کرده باشید، مشمول دریافت ۴۰ درصد اضافه دستمزد خواهید شد.

ماده 51 قانون کار

قانون کار با هدف حفاظت از کارگران و جلوگیری از سوء استفاده کارفرمایان نکات مهمی را به عنوان ماده قانونی بیان نموده که کارگر و کارفرما ملزم به رعایت آن هستند؛ یکی از نکات مهمی که در ماده 51 قانون کار ذکر شده در خصوص ساعت کاری کارگران در طول شبانه روز است.

در این ماده قانون به این نکته اشاره می‌­شود که ساعت کار کارگران در شبانه روز نباید از 8 ساعت تجاوز کند؛ اما با توجه به نیاز برخی از شرکت­‌ها بر انجام کار بیشتر در ماده 59 قانون کار به این مهم اشاره می‌­شود که با توافق طرفین کارگر می­‌تواند بیشتر از 8 ساعت در شبانه روز کار کند، اما در این صورت مشمول اضافه کاری خواهد بود.

میزان ساعت کار در ماه برای مشاغل سخت و زیان آور

طبق ماده 52 قانون کار، ساعات کار روزانه کارگرانی که در مشاغل سخت و زیان آور مشغول به کار هستند، نباید از 6 ساعت تجاوز کند و همچنین ساعات کار هفتگی این کارگران نیز نباید از 36 ساعت عبور کند؛ در نتیجه میزان ساعات کار ماهانه کارگرانی که در مشاغل سخت و زیان آور مشغول به کار هستند، به صورت زیر محاسبه می‌گردد:

ساعات کار ماهانه= تعداد روزهای کاری در ماه × ۶ ساعت

به عنوان مثال در یک ماه 30 روزه که 4 روز تعطیل رسمی دارد، ساعات کار ماهانه کارگرانی که در مشاغل سخت و زیان آور مشغول به کار هستند، 216 ساعت است و در یک ماه 31 روزه که 5 روز تعطیل رسمی دارد، ساعات کار ماهانه کارگرانی که در مشاغل سخت و زیان آور مشغول به کار هستند 234 ساعت است.

نحوه محاسبه میزان ساعت کار طبق قانون کار با مثال

در ماه 51 قانون کار، همانطور که گفتیم در خصوص میزان ساعات کار در ماه روز و هفته کارگران توضیحات لازم ارائه شده است و کارفرمان موظف هستند که اجزا و عناصر حقوق و دستمزد هر یک از پرسنل را با توجه به بیانات ماده محاسبه کند و در غیر این صورت باید به وزارت کار پاسخگو باشد. در تصویر زیر فرمول محاسبه میزان ساعت کار در ماه و هفتگی را شرح داده‌ایم.

فرمول محاسبه ساعت کار در ماه و هفته

اکنون که با فرمول محاسبه ساعت کار در ماه و به صورت هفتگی آشنا هستید، بگذارید برای درک بهتر مطالب مثالی را نیز توضیح دهیم؛ فرض کنید یک کارگر در یک شرکت به صورت تمام وقت مشغول به کار است، در این صورت ساعات کار روزانه او 7 ساعت و 20 دقیقه، ساعات کار هفتگی او 44 ساعت و ساعات کار ماهانه او 192 ساعت است.

ساعت کار ماهانه وزارت کار

وقتی صحبت از ساعت کار ماهانه وزارت کار می‌شود، منظور همان ساعات موظفی است که کارگر در ازای دریافت حداقل حقوق قانون کار باید پر کند. وزارت کار هر ساله جدول ساعات کاری را منتشر نمی‌کند، بلکه قانون ۴۴ ساعت را ثابت نگه داشته و استخراج ساعات ماهانه را به عهده واحد حسابداری شرکت‌ها گذاشته است.

نکته مهم در ساعت کاری ماهانه این است که روزهای جمعه و تعطیلات رسمی، با اینکه کارگر در محل کار حضور ندارد، اما جزو روزهای کارکرد حقوقی او محاسبه شده و حقوق آن پرداخت می‌شود؛ اما در محاسبه “ساعات فیزیکی کار” (برای اینکه ببینیم چقدر باید کار کنید تا حقوق بگیرید) این روزها کسر می‌شوند. در واقع شما حقوق ۳۰ روز را می‌گیرید اما عملاً شاید حدود ۲۲۰ ساعت (با احتساب ضریب جمعه) یا حدود ۱۹۰ ساعت فیزیکی کار کرده باشید.

ساعت کاری کارگر در ماه

اگر یک کارگر ساده هستید و می‌خواهید بدانید تکلیفتان چیست، ساعت کاری کارگر در ماه یعنی مجموع ساعاتی که کارت زده‌اید. برای اینکه بفهمید آیا حقوق این ماه را کامل می‌گیرید یا نه، کافی است تقویم را بردارید، روزهای جمعه و تعطیل رسمی را خط بزنید، باقی روزها را بشمارید و در عدد ۷.۳۳ (هفت و بیست دقیقه) ضرب کنید. عددی که به دست می‌آید، همان میزان ساعت کار در ماه است که وظیفه دارید در محل کار حضور داشته باشید.

هر دقیقه‌ای که بیشتر از این عدد در شرکت بمانید (با دستور کارفرما)، باید به عنوان اضافه کاری در فیش حقوقی شما منظور شود. دانستن این فرمول ساده، از بسیاری از اختلافات بین کارگر و کارفرما جلوگیری می‌کند.

نحوه محاسبه حقوق و دستمزد و بیمه کارگران و مزایا به صورت نیمه وقت و ساعتی

در محاسبه حقوق و دستمزد کارگران به صورت نیمه وقت و ساعتی، ابتدا باید میزان ساعت کار در ماه تعیین شود، این میزان ساعت کار بر اساس تعداد روزهای کاری در ماه و تعداد ساعت های کاری در روز تعیین می­‌شود؛ پس از تعیین میزان، حقوق و دستمزد او در نرم افزار حقوق و دستمزد به صورت زیر محاسبه می­‌گردد:

حقوق و دستمزد =پایه حقوق × تعداد ساعت کار

پایه حقوق، مبلغی است که به عنوان حقوق ثابت کارگر در ماه پرداخت می­‌شود، این مبلغ معمولاً بر اساس توافق بین کارگر و کارفرما تعیین می­‌شود، بگذارید مطالب را با یک توضیح شرح دهیم.

فرض کنید یک کارگر به صورت نیمه وقت در یک شرکت مشغول به کار است، این کارگر در یک ماه 30 روزه که 4 روز تعطیل رسمی دارد، 220 ساعت کار می­‌کند، اگر پایه حقوق ساعتی این کارگر 325,883 ریال باشد، حقوق او به صورت زیر محاسبه می­‌شود:

      71,661,840  =  325,883 ریال × 220 ساعت

بیمه کارگران، یکی از مزایای کارگران است که توسط کارفرما پرداخت می­‌شود، این بیمه شامل بیمه تامین اجتماعی، بیمه بیکاری و بیمه حوادث است. میزان بیمه کارگران به صورت نیمه وقت و ساعتی، براساس میزان حقوق و دستمزد آن‌ها تعیین می­‌شود.

مزایا، سایر مزایایی می‌باشند که علاوه بر حقوق و دستمزد، به کارگران پرداخت می­‌شود؛ این مزایا می­‌تواند شامل حق مسکن، حق اولاد، حق ایاب و ذهاب، سنوات و مزایای دیگر که در قانون کار ذکر شده است، باشد. در ادامه یک مثال کلی خواهیم زد تا بتوانید نحوه محاسبه حقوق و دستمزد را در دفاتر و نرم افزار حسابداری شرکتی متوجه شوید.

فرض کنید یک کارگر به صورت نیمه وقت در یک شرکت مشغول به کار است، این کارگر در یک ماه 30 روزه که 4 روز تعطیل رسمی دارد، 220 ساعت کار می­‌کند. اگر پایه حقوق ساعتی این کارگر 325,883 ریال باشد، بیمه کارگران او به صورت زیر محاسبه می­‌شود:

• • بیمه تامین اجتماعی سهم کارگر = 7% × 71,661,840  = 5,016,328

اگر این کارگر حق مسکن، حق اولاد و حق ایاب و ذهاب نیز دریافت کند، حقوق و دستمزد و مزایای ماهیانه او به صورت زیر محاسبه می‌­شود:

اضافه کاری و محاسبه اضافه کاری در 1403

اضافه کاری، به ساعات کاری گفته می­‌شود که یک فرد بیش از ساعات کار موظفی خود در ماه کار می‌­کند، این ساعات کار اضافه معمولاً با اضافه کاری، مزد و مزایای بیشتر همراه است، میزان اضافه کاری براساس توافق بین کارگر و کارفرما تعیین می­‌شود؛ با این حال طبق قانون کار، میزان اضافه کاری نباید از 40 ساعت در هفته تجاوز کند.

برای محاسبه اضافه کاری تعداد ساعات اضافه کاری را در دستمزد روزانه ضرب و سپس عدد به دست آمده را در 1.4 ضرب می‌کنیم تا دستمزد اضافه کاری را به دست بیاوریم؛ بگذارید مثالی برای درک بهتر مطلب ارائه دهیم.

فرض کنید یک کارگر به صورت تمام وقت در یک شرکت مشغول به کار است، این کارگر در یک ماه 30 روزه که 4 روز تعطیل رسمی دارد، 12 ساعت اضافه کاری انجام می‌­دهد، اگر پایه حقوق این کارگر 40,000 ریال باشد، اضافه کاری او به صورت زیر محاسبه می­‌شود:

اضافه کاری = 12 ساعت × 400,000 × 1.4= 6,720,000

محاسبه ساعت کاری آنلاین

در حال حاضر، وب سایت‌­ها و نرم افزارهای مختلفی برای محاسبه ساعت کاری آنلاین وجود دارند، این وب سایت‌­ها و نرم ­افزارها، معمولاً با استفاده از فرمول­‌های ساده، میزان ساعت کار روزانه، هفتگی و میزان ساعت کار در ماه رامحاسبه می‌کنند.

برای محاسبه ساعت کاری آنلاین، ابتدا باید نوع کار خود را مشخص کنید؛ سپس باید تعداد روزهای کاری در ماه و تعداد ساعت‌های کاری در روز را وارد کنید و در نهایت باید پایه حقوق خود را وارد کنید و پس از وارد کردن اطلاعات در وب سایت یا نرم افزار مورد نظر، میزان ساعت کار در ماه و روزانه و هفتگی را محاسبه می‌کند.

برخی از وب سایت‌­ها و نرم افزارهای محاسبه ساعت کاری آنلاین را به شما معرفی خواهیم نمود تا در زمان نیاز، در اسرع وقت به آن‌ها دسترسی پیدا کنید:

• وب سایت محاسبه آنلاین ساعت کاری
• نرم افزار محاسبه ساعت کاری
• اپلیکیشن محاسبه ساعت کاری

نحوه محاسبه ۱۹۲ ساعت کارکرد ماهانه

حتماً شنیده‌اید که برخی حسابداران عدد ۱۹۲ ساعت را به عنوان استاندارد کارکرد ماهانه در نظر می‌گیرند. اما نحوه محاسبه ۱۹۲ ساعت کارکرد ماهانه چگونه است؟

این عدد معمولاً برای ماه‌های ۳۰ روزه که دقیقاً ۴ جمعه دارند و هیچ تعطیلی رسمی دیگری در وسط هفته ندارند، صدق می‌کند (۲۶ روز کاری ضربدر ۷.۳۳ ساعت ≈ ۱۹۱ تا ۱۹۲ ساعت). در برخی قراردادهای کار برای سهولت در محاسبات فیش حقوقی، میانگینی از ساعات کار در طول سال را در نظر می‌گیرند که به عدد ۱۹۱ یا ۱۹۲ نزدیک است.

با این حال، برای رعایت دقیق عدالت و قانون، بهتر است میزان ساعت کار در ماه دقیقاً بر اساس تقویم همان ماه استخراج شود تا حقی از کارگر (در ماه‌های پرکار) یا کارفرما (در ماه‌های کم‌کار) ضایع نشود.

جدول ساعت کاری 1403 قانون کار

وزارت کار، پیش از شروع سال مالی جدید هر ساله جدول ساعت کاری و حقوق و دستمزد کارگران و کارمندان را در طی بخشنامه‌ای بروز نموده و اطلاع رسانی می‌کند. در تصویر زیر جدول میزان ساعت کار در ماه سال 1403 را شرح داده‌ایم.

ساعت‌های کاری قانونی در سال 1403

موارد استثنایی نیز وجود دارد که در ابتدای مقاله در تصویر به آن‌ها اشاره نموده‌ایم، اگر فراموش کرده‌اید می‌توانید به ابتدای مقاله مراجعه کنید.

جدول ساعات کار قانون کار کارگران در سال 1403، 1402، 1400

همانطور که گفتیم پیش از شروع سال مالی جدول ساعت کاری کارگران آپدیت و بروز می‌شود، اما در چند ساله اخیر تغییراتی در جدول ساعت کاری کارگران و میزان ساعت کار در ماه آن‌ها اعمال نشده است، که در تصویر زیر تمام سال‌ها را نشان داده‌ایم.

جدول ساعت کاری کارگران در سه سال متوالی

میزان حقوق ساعت کار در قانون کار

میزان حقوق ساعت کار در قانون کار چه میزانی می‌باشد؟ با چه فرمولی می‌توانیم محاسبه کنیم؟ در زمان خرید نرم افزار حسابداری می‌توانید با توجه به قابلیت‌ها و امکانات نرم افزار، محاسبه حقوق و دستمزد را به درستی انجام دهید، فرمول میزان حقوق ساعت کار به شرح زیر می‌باشد:

حقوق ساعتی = حداقل دستمزد ماهانه /(روزهای کاری ماه × ساعات کار روزانه)

حداقل دستمزد ماهانه، مبلغی است که به عنوان حقوق ثابت کارگر در ماه پرداخت می‌­شود. این مبلغ توسط شورای عالی کار تعیین می­‌شود. روزهای کاری ماه، تعداد روزهایی است که کارگر در ماه مشغول به کار است. این تعداد روز معمولاً 26 روز است و ساعات کار روزانه، تعداد ساعاتی است که کارگر در روز مشغول به کار است، این تعداد ساعت معمولاً 8 ساعت است.

فرض کنید حداقل دستمزد ماهانه در سال 1403، مبلغ 71,661,840 باشد؛ همچنین تعداد روزهای کاری ماه 30 روز و ساعات کار روزانه 7.33 ساعت باشد، در این صورت حقوق ساعتی کارگر به صورت زیر محاسبه می‌­شود:

325,883  = (30 روز × 7.33 ساعت) /  71,661,840   

بنابراین، کارگر مذکور برای هر ساعت کار، مبلغ 325,883 ریال دریافت خواهد کرد. در این خصوص نیز، استثنائاتی وجود دارد که شبیه همان استثنائات ابتدای مقاله می‌باشد.

نرخ ساعت کار اضافه کار

نرخ ساعات کار اضافه کار، براساس ماده 59 قانون کار، 40 درصد بیشتر از حقوق ساعتی کارگر است، بنابراین نرخ ساعات کار اضافه کار، بر اساس فرمول زیر محاسبه می­‌شود:

• نرخ ساعات کار اضافه کار = حقوق ساعتی × 1.4

فرض کنید حداقل دستمزد ماهانه در سال 1403، مبلغ 71,661,840 ریال باشد، همچنین حقوق ساعتی کارگر 325,883 ریال باشد، در این صورت نرخ ساعات کار اضافه کار کارگر به صورت زیر محاسبه می شود:

456,029 = 325,883 × 1.4

بنابراین، کارگر مذکور برای هر ساعت کار اضافه کار، مبلغ 456,029 ریال دریافت خواهد کرد.

پرسش‌هایی که در حقوق و دستمزد مهم هستند

سوالات متداول

تا اینجای مقاله در خصوص موارد مهم و نکات ضروری ساعت کاری کارگران و نحوه محاسبه ساعت کاری و اضافه کاری کارگران آشنا شدید و دانستید که میزان ساعت کار در ماه یا به صورت روزانه و هفتگی چند ساعت می‌باشد؛ در ادامه قصد داریم به پنج پرسش مهم و ضروری حقوق و دستمزد پاسخ دهیم تا ارائه مطالب کامل شود.

1. میزان ساعت کار موظفی در ماه دقیقاً چقدر است؟

ساعت کار موظفی عدد ثابتی ندارد و بر اساس تعداد روزهای کاری هر ماه (با کسر تعطیلات) محاسبه می‌شود، اما معمولاً بین ۱۷۶ تا ۱۹۲ ساعت متغیر است.

2. ساعت کاری قانون کار در هفته چند ساعت است؟

طبق ماده ۵۱ قانون کار، ساعت کاری استاندارد ۴۴ ساعت در هفته است.

3. نحوه محاسبه ساعت کاری روزانه چگونه است؟

با تقسیم ۴۴ ساعت هفتگی بر ۶ روز کاری، ساعت کاری روزانه ۷ ساعت و ۲۰ دقیقه (۷.۳۳) به دست می‌آید.

4. آیا زمان ناهار و نماز جزو ساعت کاری محاسبه می‌شود؟

خیر، طبق قانون کار، زمان صرف غذا و فریضه نماز جزو ساعات کاری موظفی نیست، مگر اینکه در کارگاه عرف شده باشد که محاسبه شود.

5. ساعت کار در مشاغل سخت و زیان‌آور چقدر است؟

برای کارهای سخت و زیان‌آور، ساعت کاری نباید از ۶ ساعت در روز و ۳۶ ساعت در هفته تجاوز کند.

6. آیا روزهای پنج‌شنبه تعطیل است؟

خیر، پنج‌شنبه طبق قانون کار روز کاری محسوب می‌شود، مگر اینکه با توافق کارفرما ساعات کاری آن در ۵ روز دیگر هفته تقسیم شده باشد.

7. میزان ساعت کار در ماه برای محاسبه اضافه کاری چقدر است؟

هر ساعتی که کارگر بیش از ساعات موظفی تعیین شده در آن ماه (مثلاً بیش از ۱۹۲ ساعت در یک ماه ۳۱ روزه) کار کند، اضافه کاری محسوب می‌شود.

8. اگر کمتر از ۴۴ ساعت در هفته کار کنیم چه می‌شود؟

اگر کمتر از ساعات موظفی کار کنید، کسر کار محسوب شده و از حقوق ماهانه شما به همان میزان کسر خواهد شد (مگر اینکه از مرخصی استفاده کنید).

9. فرمول تبدیل ساعت اعشاری (۷.۳۳) به دقیقه چیست؟

عدد ۷ نشان‌دهنده ساعت کامل است و ۰.۳۳ باید در ۶۰ ضرب شود که نتیجه آن ۲۰ دقیقه می‌شود (۷ ساعت و ۲۰ دقیقه).

10. حداکثر ساعت اضافه کاری در روز چقدر است؟

طبق قانون، ارجاع کار اضافی به کارگر نباید از ۴ ساعت در روز تجاوز کند (مگر در موارد استثنایی و با توافق).

11. چرا میزان ساعت کار در ماه برخی مشاغل 192 ساعت نوشته شده است؟

ساعت کار ماهانه در برخی موارد 192 ساعت نوشته شده است، زیرا این مقدار حداکثر ساعات کار ماهانه برای کارگران تمام وقت در قانون کار ایران است، یعنی یک کارگر تمام وقت، در ماه نباید بیشتر از 192 ساعت کار کند.

البته در برخی موارد، امکان کار بیش از ساعات کار قانونی وجود دارد، به عنوان مثال کارگرانی که در مشاغل ضروری مانند امداد و نجات، تعمیرات اضطراری مشغول به کار هستند، ممکن است بیشتر از 192 ساعت در ماه کار کنند که در این مواقع کارگران باید از مزایای اضافه کاری بهره­‌مند شوند.

12. ساعت کار ماهانه کارگران چند ساعت است؟

ساعت کار ماهانه کارگران، بسته به نوع کار آن‌ها متفاوت است. برای کارگران تمام وقت، ساعات کار ماهانه 192 ساعت است، برای کارگران نیمه وقت، ساعات کار ماهانه کمتر از 192 ساعت است و برای کارگران ساعتی، ساعات کار ماهانه براساس توافق بین کارگر و کارفرما تعیین می­‌شود.

13. ساعت کاری قانون کار در صورت تعطیلی پنج شنبه­‌ها چند ساعت است؟

در صورت تعطیلی پنج شنبه­‌ها، ساعت کاری طبق قانون کار به چند روش محاسبه می‌شود که شامل 2 روش زیر می‌باشد:

1. در روش اول ساعات کار روزانه از 8 ساعت به 7 ساعت کاهش می­‌یابد، بنابراین ساعات کار هفتگی از 44 ساعت به 35 ساعت و ساعات کار ماهانه از 192 ساعت به 140 ساعت کاهش می­‌یابد و محاسبات حقوق و دستمزد طبق ساعات جدید انجام می‌شود.
2. در روش دوم ساعات کار روزانه همچنان 8 ساعت باقی می‌­ماند که در این صورت ساعات کار هفتگی از 44 ساعت به 40 ساعت کاهش و ساعات کار ماهانه از 192 ساعت به 160 ساعت کاهش می‌­یابد و محاسبات حقوق و دستمزد طبق ساعات جدید انجام می‌شود.

در حال حاضر، هیچ قانونی در این خصوص تصویب نشده است، بنابراین کارفرما و کارگر می­‌توانند با توافق یکدیگر یکی از این دو روش را انتخاب کنند.

14. کار بیشتر از ساعات کار مجاز روزانه یا ماهانه ممنوع است؟

براساس ماده 59 قانون کار ایران، ساعات کار روزانه برای کارگران تمام وقت 8 ساعت است، ساعات کار هفتگی برای کارگران تمام وقت 44 ساعت است و ساعات کار ماهانه برای کارگران تمام وقت 192 ساعت است و کارکرد بیشتر از این ساعات اعلام شده ممنوع می‌باشد، مگر در موارد و مشاغل ضروری که قانون کار اعلام نموده است.

15. ساعت غذا و نماز نیز جز ساعت کاری حساب می‌شود؟

براساس ماده 61 قانون کار، زمان صرف غذا و نماز جز ساعات کار محسوب نمی‌شود و این بدان معناست که کارگران می‌توانند در طول ساعات کار، برای صرف غذا و نماز، از محل کار خود خارج شوند و کارفرمایان موظف هستند امکانات لازم برای صرف غذا و نماز کارگران را فراهم کنند. در صورت عدم رعایت این قانون توسط کارفرمایان، کارگران می‌توانند به اداره کار شکایت کنند.

نتیجه‌گیری

میزان ساعت کار در ماه کارگران، بسته به نوع کار آن‌ها، متفاوت است؛ برای کارگران تمام وقت ساعات کار ماهانه 192 ساعت و کارگران پاره وقت (نیمه وقت) ساعات کار ماهانه کمتر از 192 ساعت و برای کارگران ساعتی، ساعات کار ماهانه بر اساس توافق بین کارگر و کارفرما تعیین می­‌شود.

با توجه به سوالات مکرر افراد در خصوص میزان ساعت کار در مقاله‌ای که خواندید میزان ساعات کار روزانه، ماهانه و به صورت هفتگی را بیان نمودیم تا بتوانید با توجه به ساعات قانونی کارکرد و اضافه کارکرد خود را محاسبه کنید، اگر سوال و یا پیشنهادی در خصوص موضوع مقاله دارید می‌توانید در دیدگاه برایمان بنویسید.