دوره مالی چیست ؟ بستن حساب ها پایان دوره مالی

دوره مالی چیست و چه مفهومی در حسابداری دارد؟ مدیران و سرمایه ­گذاران یک شرکت یا سازمان برای بررسی شرایط شرکت از جنبه­‌های مختلف باید به گزارش‌­های مشخصی دسترسی داشته باشند، به این گزارش که به صورت عددی تمامی شرایط شرکت از جمله درآمدها و هزینه ­های شرکت ­را شامل می­‌شود، گزارش مالی یا گزارش عملکرد می­‌گویند.

در مقاله پیش رو قصد داریم ابتدا شما را با مفهوم سال مالی و دوره مالی چیست شرکت‌ها و موسسات آشنا کنیم و در ادامه تاثیر برنامه مالی در شرایط و وضعیت سود و زیان موسسات را شرح دهیم تا بتوانید با آگاهی از عملکردهای موسسه و سازمان خویش گزارشی دقیق ارائه و حساب‌های خود را در پایان دوره ببندید.

دوره مالی چیست

شرکتی را در نظر بگیرید که برای تعیین وضعیت و عملکرد خود، کل دوره فعالیت خود را به دوره‌های کوتاه‌تری تقسیم ­بندی کرده است، به هر یک از این دوره‌های کوتاه مدت یک دوره مالی برای آن شرکت می­‌گویند؛ این دوره‌­ها می‌­توانند به صورت 3 ماهه، 6 ماهه و 9 ماهه انتخاب شوند.

به عبارت دیگر در پاسخ به پرسش دوره مالی چیست می­‌توان گفت؛ دوره مالی، دوره‌­ای است که در آن مدیران واحد تجاری می‌­توانند نسبت به بررسی وضعیت واحد تجاری بپردازند، منظور از وضعیت واحد تجاری در یک دوره مالی، میزان سود یا زیان واحد تجاری در آن بازه مشخص زمانی است.

دوره مالی در حسابداری چیست؟

همانطور که در آموزش دوره حسابداری گفتیم، در هر شرکتی با هدف ارائه گزارش‌­های دقیق به سهامدارن، سرمایه گذاران و مدیران در بازه­‌های زمانی مشخصی رویدادهای مالی مربوط به شرکت جمع‌آوری، ثبت، تجزیه و تحلیل شده و گزارش می­‌شود؛ در حسابداری به این دوره‌­های مشخص دوره مالی می­‌گویند.

اهمیت دوره مالی چیست

برنامه ریزی برای آینده هر کسب و کاری امری انکار ناپذیر است، اما برای انجام یک برنامه ریزی دقیق و کارآمد باید با توجه به وضعیت درآمد و هزینه شرکت و به طور کلی توانایی مالی شرکت اقدام کرد، در حسابداری به این دوره­‌های زمانی مشخص، دوره مالی می‌گویند.

با توجه به پاسخ پرسش دوره مالی چیست و پاراگراف فوق می­‌توان نتیجه گرفت که دوره مالی از نظر بررسی وضعیت سودآوری یا زیان‌ده بودن شرکت، امکان مقایسه درآمدها و هزینه­‌های شرکت در دوره­‌های مالی مشابه، امکان تهیه گزارش­‌های تحلیلی، افزایش دقت در محاسبات از اهمیت زیادی برخودار است.

سال مالی چیست؟

اگر دوره مالی در یک شرکت به مدت یک سال در نظر گرفته شود، به آن دوره مالی، سال مالی می­‌گویند؛ تاریخ شروع سال مالی در ایران و پایان آن برای شرکت­‌های مختلف متفاوت است، اما به طور معمول بیشتر شرکت­‌ها ابتدای هر سال را شروع سال مالی و پایان اسفند همان سال را پایان سال مالی در نظر می­‌گیرند.

فرق سال مالی با دوره مالی چیست

در حسابداری مقدماتی تفاوت دوره مالی و سال مالی را شرح دادیم، اگر شرکتی به اطلاعات دقیقی در خصوص سود و زیان شرکت نیاز داشته باشد، باید اقدام به تهیه و تنظیم گزارش‌های مالی نماید.

گزارش­‌های مالی تنظیم شده شامل فروش، نحوه تولید، خرید مواد اولیه، تولیدات شرکت و موسسه، خلاصه پرونده پرسنلی و افزایش سرمایه‌ها است، در این صورت گزارش‌های مذکور در بازه‌های زمانی 3 ماه، 6 ماه و 9 ماهه که همان دوره­‌های مالی است، تهیه می‌شوند.

باید توجه داشته باشید که سال مالی در واقع همان دوره مالی 12 ماهه است، در این دوره مالی 12 ماهه گزارش‌های مالی به شرح پاراگراف قبل تنظیم می­‌شود؛ به عبارتی سال مالی با دوره مالی تفاوتی ندارد و تنها نکته‌­ای که وجود دارد این است که یک سال مالی می­‌تواند به دوره­‌‌های مالی کوتاه‌­تری تقسیم شود.

نحوه محاسبه زمان دوره مالی

برای محاسبه زمان دوره مالی یا طول دوره مالی به تعیین دوره­‌های مالیاتی و گزارش دهی مالی توجه می­‌شود، دوره مالی هر شرکتی با توجه به شرایط نوع فعالیت، فصلی بودن درآمدها و هزینه‌­ها، الگوی مالیاتی شرکت با یکدیگر متفاوت بوده و بر همین اساس زمان دوره مالی محاسبه می‌­شود.

فرض دوره مالی چیست

شرکت­ ها برای بازنگری در خصوص چگونگی عملکرد خود، باید دوره­‌های زمانی مشخصی را در طول سال مشخص کنند تا بتوانند نسبت به بررسی عملکرد مالی اقدام کنند، در همین راستا فرض دوره مالی به شرکت‌­ها کمک می‌­کند تا آن­ها بتوانند عمر یک کسب و کار را به دوره‌های کوچکتر تقسیم و گزارش‌­های مورد نیاز را تهیه کنند.

طبق فرض دوره مالی در حسابداری فعالیت‌­های اقتصادی واقع شده در عمر طبیعی یک شرکت، با هدف گزارشگری مالی، به دوره‌های زمانی متعدد و کوتاه­‌تری قابل تقسیم است؛ هرچند فعالیت‌­های یک واحد تجاری به شکل مستمر و بدون توقف انجام می­‌شود، اما طبق فرض دوره مالی باید سالانه یا فصلی، گزارشی از هزینه‌­های متحمل شده و درآمد در حسابداری کسب شده ارائه شود.

فرض دوره مالی در موسسات دارای مزایایی می‌باشد که در تصویر زیر به صورت کامل آن‌ها را نام برده‌ایم.

آشنایی با مزایای فرض دوره مالی در موسسات

انواع حساب ‌ها در حسابداری

در حسابداری یکی از مباحث مهمی که وجود دارد بحث انواع حساب­‌ها و ماهیت حساب‌ها است، زیرا بدون آشنایی با انواع حساب­‌ها و ماهیت آن‌ها در حسابداری امکان ثبت دقیق اطلاعات مالی تحت عنوان سند حسابداری با مشکل مواجه خواهید شد؛ به طور کلی برای مدیریت هرچه صحیح‌­تر امور مربوط به مالی، شناخت انواع حساب‌­ها ضروری است.

انواع حساب­‌ها در حسابداری به دو دسته حساب­‌های موقت و حساب­‌های دائم طبقه بندی می‌­شوند، حساب­‌های موقت خود به سه دسته درآمد، هزینه و برداشت تقسیم می­‌گردند؛ همچنین حساب­‌های دائم به سه دسته دارایی‌­ها، بدهی­‌ها و سرمایه تقسیم بندی می­‌شود که هر یک از این حساب­‌ها خود دارای ماهیت حساب مشخصی هستند.

مفهوم انواع سند در حسابداری

رویدادهای مالی هر شرکتی باید ثبت و نگهداری شوند تا در هر زمانی بتوان نسبت به انجام عملیات مالی و همچنین تهیه و تنظیم گزارش­‌های مالی همچون ترازنامه و یا صورت سود و زیان اقدام کرد، بنابراین از سند حسابداری برای ثبت و نگهداری اطلاعات مالی استفاده می­‌شود.

به طور کلی سند حسابداری به دو دسته سند حسابداری دائم و موقت تقسیم بندی می­‌شود، سند حسابداری موقت، سندی است که امکان ویرایش آن در زمان­‌های بعد از ثبت سند وجود دارد؛ اما بعد از تایید سند حسابداری موقت، سند مذکور به سند حسابداری دائم تبدیل می­‌شود که امکان ایجاد تغییرات در آن وجود نخواهد داشت. اجزای اسناد حسابداری شامل موارد زیر می‌باشد:

رویدادهای مالی در حسابداری

هر رویدادی که با پیروی از معادله حسابداری بتواند بر صورت­‌های مالی شرکت تاثیر گذار باشد، به عنوان رویداد مالی در حسابداری شناخته می­‌شود؛ اما نکته مهم این است که رویدادهای مالی، رویدادهایی هستند که از نظر پولی قابل اندازه­ گیری و ثبت باشند.

بستن حساب مالی به چه معناست؟

با هدف جلوگیری از تجمیع فاکتور خریدهای شرکت، سندهای محاسباتی، ارائه اظهارنامه و برخورداری از معافیت مالیاتی شرکت­‌ها برای خودشان سال مالی تعیین می­‌کنند، بنابراین برای نظم و انضباط بیشتر و توانایی در ارائه گزارش ­های مالی و تحلیلی دقیق، در پایان هر سال مالی باید حساب­‌های شرکت صفر شود.

به عبارتی فرآیند صفر کردن حساب­‌های موقت و دائم در پایان سال مالی و تسویه اسناد مالی و همچنین تنظیم اسناد بدهکار و بستانکار را فرآیند بستن حساب می­‌گویند.

مراحل بستن حساب

براساس اصل تطابق هزینه با درآمد در پایان سال مالی، عملیات مالی صورت می­‌گیرد که به آن بستن حساب یا بستن سال مالی می‌گویند، به طور کلی اتمام سال مالی با بستن حساب­‌های موقت و انتقال مانده حساب­‌های دائم به سال بعد انجام می‌شود، برای بستن حساب در پایان سال مالی اقداماتی باید صورت بگیرد که در تصویر زیر شرح داده‌ایم.

مراحل بستن حساب‌ها در پایان هر دوره مالی

سال مالی و دوره مالی در بازار بورس

همانطور که در تعریف دوره مالی چیست گفته شد، سال مالی یک دوره مشخصی است که در پایان آن دوره شرکت‌­ها اقدام به تهیه و تنظیم صورت‌­های مالی می­‌کنند تا استفاده کنندگان، سرمایه گذاران و سهامدارن بتوانند براساس این صورت­‌های مالی برنامه ریزی مناسبی برای آینده خود انجام بدهند.

در شرکت‌­های بورسی و بازار بورس نیز اهمیت سال مالی و دوره مالی برای سرمایه گذاران در این بازار بر کسی پوشیده نیست، بررسی صورت­‌های مالی و وضعیت مالی یک شرکت بورسی از نکات مهم برای فعالان بازار بورس با هدف خرید یا فروش سهام در یک زمان مشخص است.

کاربرد دوره مالی در بازار بورس

در بازار بورس با اتمام یک دوره مالی شرکت­‌های بورسی اقدام به تهیه و تنظیم صورت­‌های مالی خود می­‌کنند و در نهایت سهامداران و فعالان بازار بورس با بررسی گزارش‌­های ارائه شده عملکرد مطلوب یا نامطلوب شرکت‌­ها را مورد بررسی قرار می­‌دهند تا مطابق شرایط شرکت‌­ها تصمیمات جدیدی اتخاذ کنند.

دوره‌های مالی در بازار بورس ایران و کشورهای مختلف

شرایط مالی، سود و زیان، نقد شوندگی شرکت از مسائل مهمی است که در پایان هر دوره مالی توسط شرکت بورسی و سایر شرکت­‌ها به وسیله صورت­‌های مالی انتشار یافته قابل نمایش است، اما به طور کلی باید توجه کرد که دوره یا سال مالی در هر شرکت، مطابق با سیاست آن شرکت بوده و قانون و محدودیتی برای شروع و پایان یک دوره مالی وجود ندارد.

نقش دوره مالی در شرکت‌ها

تحلیل فرآیندهای مالی یک شرکت از جمله حساب­‌های دریافتی، حساب‌ها پرداختی، تحلیل صورت­‌های مالی و نسبت ­های مالی، بررسی ریسک یا مخاطره شرکت و درک اطلاعات شرکت تنها به وسیله آنالیز داده‌­های آماری و عددی به دست می‌­آید، این داده‌­ها هم که در قالب صورت­ های مالی منتشر می­‌شود.

با توجه به توضیحات قبل و این که در پایان هر دوره مالی، گزارش ­های مذکور توسط واحد مالی تهیه، تنظیم و ارائه می­‌شود، می­‌توان نتیجه گرفت که دوره مالی در هر شرکتی نقش پررنگی در خصوص بررسی شرایط شرکت، وضعیت هزینه و درآمدی شرکت و در نهایت بررسی وضعیت سودده یا زیان آوری شرکت دارد.

مفهوم دوره مالی در نرم افزار حسابداری

دوره مالی در نرم افزار حسابداری فرداد

با توجه به گسترش فناوری و پیدایش نرم افزارهای مختلف، امروزه با هدف کنترل بهتر شرایط مالی شرکت و ثبت سریع‌تر سندهای مالی، شرکت­ها از نرم افزارهای مالی و یا حسابداری ابری استفاده می­‌کنند، یکی از نرم افزارهای پرکاربرد در این خصوص نرم افزار حسابداری فرداد است که می‌توانید با خرید برنامه حسابداری فرداد، وضعیت شرکت خود را بهبود دهید.

به طور کلی برای ثبت اطلاعات مالی و عملیات مالی هر شرکتی در یک نرم افزار مالی از جمله نرم افزار حسابداری فرداد لازم است که ابتدا دوره مالی در نرم افزار تعریف و ایجاد شود، امکان انجام عملیات بستن حساب­‌ها و موجودی گیری کالاها و اسناد بانکی و غیره در این نرم افزار وجود دارد که در نهایت در بستن سال مالی کمک شایانی می­‌کند.

چند نکته مهم درباره دوره مالی

در مطالب قبل سعی بر این شد که علاوه بر تعریف دوره مالی چیست به سایر نکات در خصوص دوره مالی و سال مالی پرداخته شود، اما باید توجه کنید که مباحث مالی، مباحثی به هم پیوسته است که برای توضیح یک قسمت باید به سایر نکات مربوطه نیز توجه کنید.

به هر حال با توجه به پیوستگی مباحث مالی و گستردگی این مباحث نکات مختلفی در خصوص مباحث مالی از جمله دوره مالی وجود دارد؛ اما برای آشنایی بیشتر با مبحث دوره مالی بهتر است که ابتدا با دوره مالی چیست و تعریف سال مالی در حسابداری آشنا شوید.

سود و زیان در دوره مالی چه زمانی محاسبه می‌شود؟

یکی از نکاتی که در بیشتر مطالب قبل به آن اشاره شد در رابطه با سود یا زیان یک شرکت است، در پایان دوره مالی و با تهیه و تنظیم صورت­‌های مالی می­‌توان به سود یا زیان شرکت دست پیدا کرد، پس سود یا زیان شرکت در پایان دوره مالی و با تهیه صورت سود و زیان محاسبه می­‌شود.

نتیجه گیری

اگر بخواهیم دقیق بگوییم که دوره مالی چیست باید به این تعریف بسنده کنیم که در هر شرکتی با هدف ارائه گزارش‌­های دقیق به سهامدارن، سرمایه گذاران و مدیران در بازه­‌های زمانی مشخصی رویدادهای مالی مربوط به شرکت جمع‌آوری، ثبت، تجزیه و تحلیل شده و گزارش می­‌شود؛ در حسابداری به این دوره‌­های مشخص دوره مالی می­‌گویند.

در مقاله‌ای که خواندید تمام مطالب و نکات دوره مالی چیست و سال مالی را در شرکت‌ها و موسسات شرح دادیم و گفتیم که در ابتدا و انتهای دوره مالی باید چه اقداماتی انجام شود تا شرکت متوجه سود و زیان خود شود. در انتها اگر سوال و یا پیشنهادی در خصوص دوره مالی چیست دارید در دیدگاه برایمان بنویسید.